Afgelopen week verschenen er weer berichten over vaderverstoting. Maar liefst 1 op de 5 vaders heeft, na een scheiding, geen contact meer met een of meer van zijn kinderen. In een reportages spraken (ervarings-)deskundigen over hoe zij hebben moeten strijden met hun ex-vrouwen om hun ouderlijke zorgplicht naar hun kinderen te kunnen voldoen, omdat hun ex-partners alles in het werk stellen om contact tussen de vaders en hun kinderen tegen te werken.
De strijd van de vaders is, ondanks herhaaldelijke rechterlijke uitspraken in hun voordeel, zonder enige verbetering.
*
En soms begint die strijd al tijdens de scheidingsprocedure, wanneer de moeder de kinderen volledig voor zichzelf opeist onder het mom van “Ik moet er niet aan denken ook maar één dag in mijn leven zonder de kinderen te moeten zijn”. Waarop zij dan schoorvoetend ruimte bieden aan de vader om zijn kinderen te zien.
Het komt geregeld voor dat moeders het de vaders gunnen hun kinderen enkele uren te zien. Liefst als een veredelde oppas, en zelden als volwaardige opvoeder, ouder. En dat terwijl de wet- en regelgeving op dit gebied heel duidelijk is.
*
In Nederland is het ouderlijk gezag wettelijk bepaald. De beide ouders hebben ieder voor de volle 100% het ouderlijk gezag over de kinderen. Hetgeen inhoudt dat beide ouders volledig beschikken over het gezag jegens hun kinderen.
In de praktijk houdt dit voor de ouders in dat zij in alle kwesties waarin de gezondheid, de opvoeding, het levensonderhoud en het welzijn van hun kinderen, met elkaar in overleg dienen te treden over beslissingen die dan dienen te worden genomen in het belang van hun kinderen.
In het ouderschapsplan neem ik altijd wel een aantal uitzonderingssituaties op, waarin eerst overleggen niet in het belang is van het kind of de kinderen. Hierbij valt te denken aan een noodsituatie (een operatie ten gevolge van een ongeluk, bijvoorbeeld).
Aan dit gezag kan in principe niet worden getornd. Het is echter, onder bijzondere en uitzonderlijke omstandigheden, mogelijk om de rechter het ouderlijk gezag toe te laten wijzen aan een enkele ouder. Maar, zoals gezegd, dat is pas het geval wanneer daartoe aantoonbare bijzondere en uitzonderlijke redenen zijn.
In de dagelijkse praktijk hebben beide ouders, dus ook wanneer zij bij de andere ouder verblijven, recht op erkenning van het ouderlijk gezag en kunnen zij inspraak eisen bij het nemen van beslissingen ten behoeve van de opvoeding en het levensonderhoud van hun kinderen.
*
- Gebrouilleerde verhoudingen
In mijn praktijk ben ik het een paar keer tegengekomen. Aanvankelijk is er geen vuiltje aan de lucht. Soms wil de vrouw nog relatietherapie. En dan knapt er iets. Dan is de scheiding de enige uitweg of is deze al een feit. Om een veelheid aan redenen verandert de relatie tussen de moeder en de vader en begint de ellende voor alle betrokkenen.
Vergeet niet dat ook de vrouwen die op slechte voet gaan staan met hun ex-mannen door een diep dal gaan. Overtuigd van wat zij denken en beweren over hun exen als zij zijn, lijden zij onder het idee waarvan zij hun ex-mannen vaak beschuldigen. Het is niet niks om er heilig van overtuigd te zijn dat de vader van je kinderen zo in en in slecht is voor zijn kinderen. Ik heb een vrouw meegemaakt die bij hoog en bij laag bleef volhouden dat de vader van haar twee dochtertjes zijn kinderen seksueel misbruikte. En ze bleef hieraan vasthouden ondanks dat verschillende onderzoeken het tegendeel bewezen. Nog elke keer brengt zij haar kinderen, met de pijn van een verscheurd hart, haar kinderen naar hun vader in het kader van de omgangsregeling.
Een andere vrouw houdt haar kinderen al zo’n vijftien jaar voor dat hun vader er de oorzaak van is dat zij en haar kinderen zo’n ongelukkig leven hebben. Ze vertelt hen nog steeds hoe mooi en zorgeloos hun levens zijn geweest tijdens haar huwelijk met hun vader.
En deze vrouw insinueert dat de vader de dochter iets zou hebben aangedaan toen zij nog heel jong was.
De dochter heeft op een bepaald moment dan ook het contact met haar vader verbroken, omdat hij haar en haar broertje een vakantie niet zou hebben gegund. En dat terwijl de vader juist alles in het werk stelde om zijn kinderen op vakantie te laten gaan en de moeder juist alle medewerking (informatie over veiligheidsmaatregelen vanwege een reis naar Thailand ten tijde van de aanslagen op toeristenoorden) weigerde. De dochter leeft nog steeds, vele jaren later, in de overtuiging dat de vader pure slechtheid voor de mensheid is.
Een derde casus betreft een vrouw die er, tijdens de scheidingsprocedure, een sport van heeft gemaakt om de vader van haar vier kinderen af te schilderen als een narcistische autistische persoonlijkheid, en daarom haar kinderen in bescherming neemt tegen zijn slechte invloeden en zijn onvermogen tot goed vaderschap.
Alleen als de kinderen iets nodig hebben, mogen zij van haar bij de gratie gods langsgaan.
En de man betaalt haar luxe leven door middel van een ruime partneralimentatie (bijna €100.000,-/jaar), aangevuld met de bijna €850/maand aan kinderalimentatie per kind. De vrouw wendt de financiële middelen aan om een grote villa te kunnen bewonen in ’t Gooi. De kinderen wenden zich keer op keer tot hun vader als zij iets wensen aan te schaffen, terwijl die uitgaven zouden moeten doen uit die alimentatiepot.
Maar ja, vader is niet goed snik en kan gemakkelijk worden misbruikt in zijn goedheid om het goed te doen voor zijn kinderen. Ze blijven weg als hij niet over de brug komt.
Een andere moeder heeft de diagnose autisme goed gebruikt om haar kinderen in bescherming te nemen tegen hun vader. Haar twee dochters verkeren altijd in levensgevaar wanneer zij bij hem zijn. Zij onderhoudt min of meer een hotline met haar oudste dochter. Als haar dochter op bed ligt, wanneer zij bij de vader verblijft, belt zij urenlang met haar om haar te troosten vanwege het feit dat zij het daar zo moeilijk heeft.
Met succes heeft de moeder, via de rechter, bedongen dat de vader uit de ouderlijke macht is gezet en vanaf dat moment hebben de kinderen ook geen contact meer met de vader.
In alle casussen speelt de onderlinge verhouding tussen de vader en de moeder een bepalende rol.
Vaak is de relatie tussen de partners niet alleen tussen hen stukgelopen, maar heeft het in de verwerking van het verlies ertoe geleid dat er tijdens de scheiding, of daarna, iets is geknapt.
De moeder is in een modus terechtgekomen waarin zij haar kinderen tegen al het kwaad dient te bescherming wat zij in de vader van haar kinderen ziet. Dat deze houding ten koste gaat van de gezondheid en het welzijn van haar kinderen gaat volledig aan haar voorbij. Als door een rode waas kijkt de moeder naar de vader: de verpersoonlijking van het ultieme gevaar voor haar kinderen.
*
Het is in veel situaties nagenoeg onmogelijk deze situaties te doorbreken. Uitspraken van rechters halen vaak niets uit. Ik ken een casus waarin de ouders van de moeder de dwangsom voor haar betaalden, zodat hun dochter haar kinderen nog bijna 15 jaar bij hun vader vandaan kon houden. Het heeft hen bijna €150.000 gekost, maar ze hebben het met liefde voor hun bezorgde dochter betaald. Want die heeft al die jaren (en nog steeds) in de overtuiging geleefd dat de vader van haar kinderen seksueel getinte handeling heeft uitgevoerd bij een van hen. Ondertussen zijn de kinderen volwassen, zelf al ouders, en hebben zij mondjesmaat weer contact met hun vader.
In de helft van de voorbeelden die ik hier heb aangehaald is het contact tussen de vader en zijn kinderen hersteld.
In de andere helft slaagt de moeder er nog steeds in haar kinderen bij hun vader vandaan te houden.
Niet alle vaders hebben een mediator of advocaat ingeschakeld, waardoor de ongewenste situatie kan blijven voortbestaan.
*
De vraag is natuurlijk: Wat kunnen wij met elkaar doen om verstoting van ouders te voorkomen?
En op de een of andere manier is het antwoord heel eenvoudig te geven, maar is het ook even triest: Niets of in ieder geval niet veel.
Er zullen altijd moeders én vaders blijven bestaan die de andere ouder zullen blijven proberen buiten te sluiten van de opvoeding en het leven van hun kinderen. Want, ik heb in mijn casussen en in de titel van dit blog dan wel geschreven over vaderverstoting, maar moederverstoting komt ook voor, maar dan wel veel minder frequent.
*
Ik zal in mijn werk er steeds alles aan doen om de ouders als eenheid in tact te houden als het gaat om hun gezamenlijke verantwoordelijkheden naar hun kinderen en dat deze kinderen altijd hun recht blijven houden om hen beiden als ouders te hebben.
De kinderen ondervinden al genoeg schade door de scheiding van hun ouders, daar hoeft deze schade niet nog eens dik overheen.
*
Copyright©oncies 2018
*
N.B.
Een lezeres van mijn blog wees mij er op dat er ook sprake kan zijn van moederverstoting. Zij pleitte er voor om de termen vaderverstoting en moederverstoting te vervangen door ouderverstoting.
Ik ga daar niet in mee.
Ten eerste omdat ik geen voorstander ben van genderneutrale begrippen voor daar waar het gaat om een vader of een moeder die wordt verstoten door een kind.
Het gaat hier immers om de vader of de moeder van het kind.
Ten tweede, is er sprake van een anderssoortige relatie tussen ouders, bij homoseksuele relaties tussen mannen en vrouwen, dan zijn dat doorgaans ook vaders en moeders.
Ten derde, zou er een genderneutrale term voor moeten worden bedacht, dan past opvoeder eerder dan ouder….maar nogmaals: ik hou het bij vaders en moeders.
