Wordt Thierry Baudet de nieuwe voorganger van het oer-conservatisme?

Nieuw, robuust en calvinistisch. Onlangs las ik een column (welke ik hier als basis heb gebruikt voor dit blog) over de “feitelijke” politieke positie en koers van Forum voor Democratie. En eigelijk zit daar wel wat in. Net als bij al die andere rechtse populistische politici: ze verwoorden het gedachtengoed van conservatief Nederland. En net als in heel veel andere landen is het sociale klimaat rijp voor deze groep influencers. Ze spreken de taal van het volk, althans dat pretenderen ze, dat het zat is dat de (oude) waarden en normen met voeten worden betreden. Niet dat deze populisten daadwerkelijk zo denken, ze weten haarfijn de juiste snaren bij het politiek-vermoeide publiek te raken. “Het volk heeft de verbondenheid met het politieke systeem opgezegd.” En de populisten vullen de leegte die hierdoor is ontstaan, vooral om er voordeel voor zichzelf mee te winnen, niet om daadwerkelijk iets te veranderen. En influencer Thierry Baudet is daar het meest recente voorbeeld van. Een man die geen kritiek of weerspraak duldt in zijn domein: Het Forum voor Democratie. Hoezo democratie?

De Biblebeltbewoner is in deze meer en meer de verwoorde werkelijkheid geworden van de voorkomende burgerlijke Nederlander zoals die ooit was en had moeten blijven, en anders weer zou moeten worden. Dat is een van de nieuwe ontwikkelingen die in zekere zin wezensvreemd is voor deze groep. Er is sprake van een nieuw, robuust soort calvinisme dat zich vermengd met nostalgisch nationalisme. Overgewaaid uit het fundamentalistisch-evangelicaal Amerika. Onder meer verwoord in de Nashvillestatement en uitgedragen en onderschreven door mensen uit de fundamentalistisch-christelijke gemeenschap. Het expliciet naar buiten toe communiceren van zo’n duidelijk statement over dit soort zaken is echter nieuw in Nederland en wordt aangewakkerd door het taalgebruik van onder meer Thierry Baudet.

Van een eigenaardige groep Nederlanders die een ‘stil en gerust’ leven ambiëren in de boezem van hun eigen gemeenschap transformeert de Biblebelt tot een soort openluchtmuseum waar het Nederlands conservatisme voor de toekomst geconserveerd wordt. Er is van de zo kenmerkende ‘bevindelijke’ spiritualiteit dan ook steeds minder sprake. Filmpjes over de conservatistische opvattingen gaan als een lopend vuurtje rond in de appgroepen van jonge refo’s. Zo zie je in een dergelijk filmpje een jongeman de bevindelijk galmende stem van een dominee opzetten, om hier op milde wijze de spot mee te drijven. Dit soort persiflages vormt intussen een heel genre. Je kunt ze zien als een voortschrijdend proces van innerlijke secularisatie, waarbij dominees misschien nog wel dezelfde dogma’s verkondigen, maar gelovigen steeds meer hun eigen gang gaan.

*

Wat is dan de link met het Forum voor Democratie van Thierry Baudet?

Forum voor Democratie herbergt liberale én christelijke conservatieven. Die laatste groep is op steeds meer sleutelposities te vinden. Wat willen zij met de partij? Een rondgang langs enkele christenen binnen het Forum.

Het is nog vroeg in de ochtend wanneer Arjan de Kok (56) –Forumspeldje op de revers– de deur van zijn woonboerderij in het Gelderse Noordeinde achter zich dichttrekt. Als lid van de ‘Commissie Standpunten’ wordt hij deze ochtend op het partijkantoor aan de Herengracht in Amsterdam verwacht. De partij vraagt nogal wat van hem. Als nieuwbakken fractievoorzitter van Forum voor Democratie (FvD) in Gelderland stuurt hij zeven fractiegenoten aan. En dan heeft hij ook nog zijn werk bij de politie. Voor een gesprek met de krant, waarin een deel van dit artikel en interview is gepubliceerd, vindt hij hoogstens een moment tijdens zijn treinrit naar de hoofdstad.

Hij laat het liever links liggen, dat ‘veel te drukke’ Amsterdam. Ook al omdat deze stad in zijn ogen voortdurend zijn wil aan de rest van Nederland oplegt. “Vanwege de diversiteitsidealen in Amsterdam wordt Noord-Oost-Nederland bijvoorbeeld opgescheept met azc’s, met alle overlast van dien.” Het is deze ‘weg met ons’-mentaliteit die hem in de armen van Forum voor Democratie dreef.
Lopend over het Singel vertelt hij vurig over Oldebroek, het Noord-Veluwse dorp waar Noordeinde bij hoort. “Daar kwam het opwekkingsvuur in 1875 voor het eerst naar Nederland. Boeren knielden midden in het weiland met tranen in hun ogen neer voor hun Heer.” Waar Staphorst en Barneveld het kloppend hart van de ‘zware’ reformatorische kerken zijn, is Oldebroek dat van de lichte, blijmoedig-evangelische variant.

De ChristenUnie is er traditioneel de grootste partij. In onderhandelingen roept fractievoorzitter van de ChristenUnie Gert-Jan Segers steevast dat hij het ‘wel in Oldebroek moet kunnen uitleggen.’ Bij de laatste verkiezingen gingen niettemin 1.270 stemmen naar Forum voor Democratie, 12 procent van het totaal.

Als bedrijfskundige promoveerde De Kok op het ‘Nieuwe Werken’. Daarnaast is hij gefascineerd door het vroege christendom; daar zag je het christendom in zijn meest zuivere vorm. 

Vasthouden aan de verworvenheden van het christendom – “maar wel dat van ná de Verlichting hè”, zegt hij er voortdurend bij – als fundament van de Nederlandse samenleving, dat lijkt een belangrijke politieke drijfveer voor De Kok te zijn. Om dat te illustreren haalt hij Jordan Peterson aan, die in een toespraak over Nietzsche spreekt. Peterson zegt daar: ‘Toen Nietzsche God dood verklaarde, stelde hij dat niet met vreugde vast. Integendeel! Wij hebben hem vermoord. Hij voorspelde dan ook dat er honderd miljoen doden zouden vallen in de twintigste eeuw.’ “Nu is het Westen verweesd, een samenleving zonder God, en is de vraag wat de boodschap voor deze tijd zou moeten zijn? Forum voor Democratie geeft daar invulling aan.”

De Kok zegt van christenen in zijn omgeving nauwelijks commentaar op zijn keuze te hebben ontvangen – “bijna alleen maar bijval”.

Zestig kilometer verderop, in Staphorst, ligt dat even anders. Sytse de Jong (48) was daar de afgelopen twaalf jaar wethouder voor de SGP en werd dit voorjaar ineens naar voren geschoven als kandidaat-gedeputeerde voor FVD in Overijssel. Een groter contrast dan tussen de flamboyante dandy aan de Herengracht en de domineeszoon te Staphorst lijkt nauwelijks denkbaar. “Maar iemand als Baudet heb je nu eenmaal nodig”, bezweert De Jong vanuit zijn relaxfauteuil, gezeten tussen piano en huisorgel. Voor zichzelf ziet hij als ervaren bestuurder – naast zijn wethouderschap zat hij onder meer in de Raad van Toezicht van een reformatorische scholengemeenschap– een andere rol weggelegd. “Het komt er in de volgende fase op aan ons goed te organiseren. Ik denk dat ik daar een bijdrage aan kan leveren.”

Vanuit zijn tuin kijkt Sytse de Jong uit op enkele Staphorster boerderijen. Een buurvrouw in klederdracht is in de tuin bezig. Een deel van ‘de zuil’, zijn buren in feite, vatte zijn overstap vooral op als verraad, vertelt hij ingehouden, maar zichtbaar misnoegd. “Het Reformatorisch Dagblad belde mij. Daar heb ik jaren voor gewerkt, als journalist. Maar in de afgelopen twaalf jaar schreven ze nóóit over me. Tot deze overstap, toen wisten ze me ineens wel te vinden. De RD-journalist pleegde vervolgens tijdens dat interview karaktermoord.” De Jong werd in zijn ogen als afvallige neergezet, “alsof ik de zuil de rug zou hebben toegekeerd”.

De SGP had hem al eerder gebruuskeerd. “Ik heb best wat ideeën over Europa, maar voor die lijst kwam ik niet in aanmerking. Voor de provincie al evenmin. Ook van de lijst voor de Tweede Kamer ben ik geschrapt. Waarom? Dat is voor mij ook een raadsel. Ik ben ervan overtuigd dat ik dichter bij de SGP van voorheen sta dan de partij zelf op dit moment. Ze profileren zich steeds nadrukkelijker als middenpartij.”

En dan speelt er nog iets bij de gewezen wethouder: het besef dat christelijke politiek “puur cijfermatig” getuigenispolitiek zal blijven. Om de christelijke beschaving te redden, is nu de steun van niet-christenen nodig. „De christelijke partijen hebben hun kans gehad”, stelt ook Arjan de Kok. De Jong signaleert dat de scheidslijn tussen zuil en de buitenwereld met name voor jongeren dunner en dunner wordt. Anders dan velen in de reformatorische wereld is hij daar niet somber over. “Moet je assimileren of persisteren, is voor ons altijd de vraag. Ik denk dat er een derde weg mogelijk is: met behoud van eigen identiteit actief zijn in de bredere samenleving.”

Ook voor de Amersfoortse opiniemaker Rutger van den Noort (37) is de verwachte omvang van FVD een drijfveer voor zijn lidmaatschap. “We kunnen de grootste partij van het land worden.” Van den Noort – overigens net als beide andere overstappers gepromoveerd wetenschapper – is interim manager in het bedrijfsleven en lid van nieuwbouwkerk Kruispunt, “de kerk waar ook Tijs van den Brink en Gert-Jan Segers naar toe gaan”. Hij houdt zijn kerkgenoten geregeld voor dat voor het beschermen van christelijke waarden samenwerking met anderen noodzakelijk is. Zonder “de warmte” van het christendom is onze cultuur verloren, denkt hij. “Twintig jaar geleden stond ik ergens in een zaaltje uit mijn dak te gaan. Toen kwam er iemand die vroeg of ik christen was. Dat is toch opvallend? Ik zie het eigenlijk vaak wel als iemand door het christendom gevormd is.”

Net als de overige christenen met wie NRC sprak moet Van den Noort weinig van de alt right-sympathieën van zijn partijleider hebben. Van den Noort: “Zodra een raciale ideologie in de standpunten van deze partij doorklinkt, dan ben ik weg. En dat geldt denk ik voor alle leden.” Sytse de Jong: “Omvolking, het idee dat er een samenzwering zou zijn om onze bevolking te vervangen? Daar geloof ik niets van. Nederland is divers en wordt alleen maar diverser, dat is een feit. Wel moeten we er voor waken dat er enclaves ontstaan met culturen die botsen met de onze.” De suggestie dat Staphorst in feite net zo’n enclave is, werpt hij van zich. “Al sinds de 12de, 13de eeuw is hier een gemeenschap met die naam. Wij zijn onlosmakelijk verbonden met het ontstaan van de Nederlandse natie en cultuur.”

*

En dan wordt Henk Otten uit de partij gezet vanwege vermeend frauduleus gedrag of werd zijn kritiek niet geduld door de zich elitair opstellende Baudet? Vervolgens gaat Otten door als éénmans-fractie in de Eerste Kamer en sluiten zich andere kamerleden en Provinciale-Staten-leden zich bij zijn nieuw opgerichte partij, of is het de zoveelste alternatieve stroming, aan. Het verval dat vaker optreedt wanneer iemand, de leider, zich ontpopt tot alleenheerser en enige-die-de-juiste-boodschap-kan-uitdragen heeft zijn intrede gedaan bij FvD. Dat past prima binnen de Biblebelt-mentaliteit, maar niet in de rest van het land. Lijken de dagen van FvD hiermee geteld? Heeft het uiteenvallen daadwerkelijk zijn aanvang genomen of houdt conservatief Nederland de partij omhoog? De tijd zal het uitwijzen.

*

Copyright©️oncies 2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Wraakzuchtig wippen

Voor veel mensen is het een klap wanneer een moeilijke, maar ook hechte en romantische, relatie wordt beëindigd. Het verwerken van die beëindiging kent geen specifieke verwerkingsmethode, omdat ieder mens daar zijn/haar eigen unieke reactie op heeft. Er bestaat eenvoudigweg geen ‘beste manier waarop’…. Uit onderzoek is gebleken dat veel mensen dit verwerken doen door aan te pappen met een ander voor wraakseks! En dat hoor ik met enige regelmaat wanneer ik stellen in relatietherapie krijg die een time-out in hun relatie hebben gehad en daarbij enige tijd (tot wel 3 jaar) uit elkaar zijn geweest en dus apart hebben gewoond én geleefd.

*

• Een recente casuïstiek

Een echtpaar is verwikkeld in een heftige en emotionele scheiding. Tijdens de scheiding speelde bij de vrouwelijke partner een rouwproces af, terwijl de man op uiterst zakelijke, maar soms ook bikkelharde wijze het proces doorliep. Toen het om de omgangsregeling van ging gaf de man aan dat hij wel, zoals op dat moment ook al het geval was, in de woning van zijn ex kon verblijven op de dagen die hij samen met zijn kinderen had. In zijn verwerkingsproces was het nog niet tot hem doorgedrongen dat zij, na de scheiding, ieder hun eigen huishouden zouden gaan voeren en ieder hun eigen thuis zouden krijgen. Dat werd nog eens duidelijker toen de man het aangaan van nieuwe relaties inbracht. Hij vond het heel waarschijnlijk dat hij wel weer een partner zou treffen en vond het ondertussen volstrekt onacceptabel dat zijn ex-partner hier überhaupt aan zou kunnen gaan denken. Een andere man in het huis waar ook zijn kinderen woonden, was een no go area. Toen ik daar aandacht aan besteedde, werd duidelijk dat de man een heel ander verwerkingsproces doorliep dan de vrouw. Dit resulteerde erin dat de man zelf inzag dat hij er ongebruikelijke ideeën op nahield en hij trok zijn woorden in.

Ondertussen bleek dat de man een seksuele relatie was aangegaan met een andere ex-partner. Niet zo zeer om de relatie, maar vooral om aan zijn huidige vrouw te laten zien dat hij nog goed in de markt lag. Hij adviseerde zijn vrouw om daar ook aan te beginnen: “Het geeft je zo’n positieve boost, man. Ik dacht eerst, toen je zei dat je wilde scheiden, dat ik het wel kon vergeten, maar ze staan in de rij voor me. Echt waar, man. Echt waar.”

Hoe zit dit fenomeen nu in elkaar, want deze casus is niets anders dan een verslag over iets dat vaker gebeurt dan dat wij denken.

*

• De terugslag

“Op het eerste gezicht is deze vorm van seks -ook wel reboundseks genoemd- helemaal niet zo raar. Seks is aangenaam en het is afleiding. De kans is groot dat iemand uit uw omgeving u dit al eens heeft aangedaan, al dan niet bewust of per ongeluk.
Een andere variant is de reboundrelatie, waarin het niet om de seks gaat, maar om het shockeren of pesten door middel van het aangaan van een relatie. Dit gebeurt vrijwel meteen na het uit elkaar gaan en is vaak met iemand waarover de partner een negatief oordeel heeft.

Het is daarom niet vreemd dat wetenschappers onderzoek doen naar dit gedrag.

*

Bron: Hellogiggles
– Wraakzuchtig wippen – Woelt Magazine
Gebroken hart, verdrietig meisje

It’s complicated
Hoe dan ook, de wetenschap heeft eindelijk ontdekt waarom mensen aan wraakseks doen: ze zijn eenzaam en voelen zich slecht over zichzelf. De details zijn echter veel gecompliceerder.
Psychologen Lindsay Barber en Lynne Cooper van Universiteit Missouri analyseerden van 170 studenten dagboeken waarin emoties en seksueel gedrag gedurende een semester werden bijgehouden.

Verneukt verdriet
De deelnemers waren gemiddeld drie maanden voor de start van het semester uit elkaar gegaan met de partner. Zoals later bleek, eindigde ongeveer een derde van de deelnemers in reboundseks, met als doel om het verdriet van de split te verwerken.

Mensen die gedumpt zijn, waren eerder geneigd om zich te wagen aan wraakseks. Studenten die uit een intense en betrokken relatie kwamen, hadden minder kans op een rebound. Het fenomeen lijkt dus ook afhankelijk van de manier waarop mensen uit elkaar gaan.

*

Bron: Tattoodo
Wraakzuchtig wippen – Woelt Magazine
Tatoeages, tattoo, gebroken hart

Een menselijk verlangen
Globaal gezien heeft de drang naar wraakseks te maken met vier menselijke verlangens:
1) wraak,
2) zelfbevestiging,
3) omgaan met een break-up,
4) om de vorige partner te vergeten.
Dat betekent echter niet dat reboundseks daar ook daadwerkelijk voor zorgt.

door: Maikel Stams

*

• Kanttekening:

Ik kan mij niet vinden in de conclusie dat de manier van het uit elkaar gaan bepalend is voor de aan- of afwezigheid van een rebound. Vanuit een psychologisch standpunt bekeken is reboudseks te vergelijken met de oversprongreactie bij katten. Katten gaan zich bijvoorbeeld zitten wassen wanneer zij zich ongemakkelijk in een situatie voelen. Het wordt gezien als een vorm van het opwekken van een aangenaam gevoel, vaak zonder dat er een aanwijsbare expliciete reden voor dit gedrag kan worden gegeven. Het gedrag heeft, zoals er nu naar gekeken wordt, meer een functie van het opheffen van het onaangename gevoel. Daarnaast heb ik hier ook meer de neiging om te refereren aan de intensiteit van de relatie (intens, betrokken) als eikpunt.
Ook het tweede deel van dit artikel raakt, naar mijn mening, kant noch wal.
Al met al een treurig artikel, daar waar een onderwerp wordt aangesneden dat zich weldegelijk voordoet in de samenleving en wat tot nieuwe relatieproblemen leidt.

Toch wilde ik het u dit artikel niet onthouden.

*

Heeft u de neiging om aan wraakseks te doen of is daar al sprake van, dan doet u er goed aan om dit, bij het herstellen van de relatie, meteen met uw partner, bij voorkeur onder begeleiding van een onafhankelijke en neutrale therapeut te bespreken. U voorkomt hiermee problemen die tot een volgende breuk kunnen leiden. En daarvoor wenst u uiteindelijk bde breuk niet te herstellen.

*

Copyright©oncies 2015/2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Angst voor het opnieuw falen of koud-watervrees

Wat doe je als je een gestrand huwelijk hebt en opnieuw verliefd wordt? Voor welke dilemma’s sta je vervolgens als de verliefdheid overgaat in houden van?
Het valt niet mee om een nieuwe relatie op te bouwen na een eerder gestrande relatie (huwelijk met kinderen), en daarna in stand te houden. Aanvankelijk is er de spanning van het verliefd zijn, daarna komt het houden van en uiteindelijk blijft er de kunst over van het commitment. De verbondenheid in stand houden en weerstand bieden tegen de bindingsangst.

*

In mijn dagelijkse praktijk van relatietherapeut, waarbij het doel is om de relatie te bestendigen en duurzaam te maken, kom ik problemen tegen op het gebied van de wederzijdse verbondenheid.
Stellen benaderen mij met hun relationele problemen die het commitment ondermijnen en de relatie in gevaar brengen.

Als ik vervolgens met hen in gesprek ga, dan komen er allerlei zaken aan de orde.
De onderlinge verhoudingen, in de zin van dominatie vanuit een van beiden. Dominantie die, zowel vanuit de man als vanuit de vrouw, bepalend is voor wat er wel en wat er niet gebeurt.
Dominantie hoeft daarbij niet te betekenen dat er sprake is van ongelijkheid of overheersing. In sommige situatie komt de dominatie voort uit een soort onzekerheid of angst voor de toekomst.

Zo sprak ik zes jaar geleden met een stel dat wilde gaan samenwonen, maar waarbij de onderlinge verschillen tussen de wederzijdse kinderen belemmerend werkten. De angst dat het niet goed zou kunnen gaan tussen deze kinderen heeft ervoor gezorgd dat zij, tot op de dag van vandaag, nog steeds apart wonen en wachten tot de kinderen uit huis zijn.
Ondertussen is er een sterk commitment. De verbondenheid is groot. De wederzijdse liefde houdt hen samen. En het houden van is in tact gebleven. Samen dromen zij van het te zijner tijd gezamenlijk voeren van een huishouden. Althans, in die overtuiging leven zij het meest van de tijd.
En toch staat de relatie steeds weer een beetje onder druk. De vraag, die als het zwaard van Damocles, boven hun hoofden blijft hangen, is of het er echt ooit iets van zal komen. De toekomst wordt geforceerd in stand gehouden door er steeds weer een tijdspad van te maken en dit steeds weer te herzien en bij te stellen.

En vijf jaar geleden had ik een stel in relatietherapie dat eventuele relationele problemen voor wilde zijn.
Zij hadden in eerdere relaties de nodige problemen gehad en daarnaast wilden zij het samenvoegen van ‘het gezin’ goed laten verlopen. De kinderen waren van zeer verschillende karakters en hadden hier en daar al wat problemen opgeworpen. Toen bleek onder meer dat er verschillende opvattingen waren over de wijze waarop de opvoeding diende plaats te gaan vinden.
Uiteindelijk was bij hen het motto: Voorkomen is beter dan genezen.

In een andere relatietherapie, en ook hier woonde het stel nog niet samen, mede door de kinderen en omgevingsfactoren, werd het commitment bezegeld met een huwelijk. Een huwelijk dat naar die kinderen en de omgeving andermaal diende aan te tonen dat er weldegelijk een verbondenheid tussen de man en de vrouw bestond.
Ondertussen werd er gedimdamd over de invulling van het gezamenlijk te voeren huishouden. Wie moest zijn/haar eigen plek opgeven en wie niet?

In de laatst aangehaalde relatie werd uiteindelijk gekozen voor een derde nieuwe lokatie. Het verbouwen daarvan nam echter zoveel tijd dat drie jaar later de relatie strandde. Een pragmatische oplossing voor een emotioneel probleem.
De vraag in beide aangehaalde relaties bleek: Hebben de vrouwen of mannen in deze relaties last van koud-watervrees? De angst om de eigen veilige basis te verlaten is groot. Wat als straks de hooggespannen verwachtingen niet uitkomen? Wat als de relatie stuk loopt? Dan ben je toch mooi alles wat je nu nog hebt kwijt. En anno 2014 en zeker in 2019 is de kans groot dat je dan niets meer hebt behalve de restschuld van de verkochte woning, die hypothecair onder water stond en die je maar mondjesmaat kunt aflossen.

Een realistisch beeld, maar de werkelijke, op scherpstaande, bom onder de relaties.
Natuurlijk is het ene stel niet vanwege de kinderen en de omgeving met elkaar getrouwd, maar is het wederzijds verlangen om altijd bij en met elkaar te kunnen zijn, de werkelijke motivatie voor het aangegane huwelijk. En natuurlijk spelen de affectieve gevoelens bij het andere stel een doorslaggevende rol bij het in stand houden van de relatie, in plaats van de mogelijk onverenigbare kinderen.
In alle beschreven situaties speelt het houden van elkaar een doorslaggevende rol in de onderlinge verbondenheid.

Het is de angst voor de onbekende toekomst, de bindingsangst na een eerder falende toekomst in een eerder aangegaan commitment, dat de doorslag geeft.

*

Het is de kunst om, binnen elke unieke situatie, de man en de vrouw op één gezamenlijk spoor te krijgen. De wissels in hun baanvak te laten omzetten, zodat de aparte sporen worden verenigd en de gezamenlijke koers kan worden uitgezet en gevolgd.
Gelukkig hebben deze stellen tijdig ingezien dat zij daarbij enige assistentie kunnen gebruiken. Hulp bij het vinden van de wissels en het kiezen voor een -nieuw- baanvak.
Hun treinen reden allang naast elkaar , ieder op een eigen baanvak, elk met hetzelfde type trein, in dezelfde kleur, maar het koppelen en samen verder rijden, dat lukte hen nog niet. Daarvoor riepen zij mijn hulp in.

Meer weten? Mail naar relatiebemiddeling@concies.nl

*

Copyright©️oncies 2014/2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Parentale burn-out, weleens van gehoord?

De burn-out op het werk en de postnatale depressie kenden we al, maar ouders krijgen tegenwoordig steeds vaker te maken met een nieuw fenomeen: de ‘parentale burn-out’. Tot ruim 10 procent van de ouders kampt er tegenwoordig mee. De druk om de perfecte ouder te zijn neemt steeds meer toe. Het enige wat ouders nog begrenst zijn de eigen (fysieke of economische) grenzen en die van de kinderen. Maar de grootste drijfveren blijven de welvaart in ons land en de verschuivingen in wat de kinderen als normaal zijn gaan beschouwen. De grenzen van de verwachtingen zijn fors opgeschoven. En dat brengt toenemende mentale druk en stress met zich mee.

*

• Herkent u zich hierin?

Een kleuter die zonder concrete aanleiding plots wild om zich heen slaat of een vijftienjarige puberdochter die enkel communiceert door snoeihard met de deur te slaan. Kinderen opvoeden kan verdomd lastig en vermoeiend zijn.
Bij sommige ouders kan die vermoeidheid zelfs uitmonden in een regelrechte burn-out.

*

• De symptomen

1. Emotionele uitputting.
2. Geen empathie meer kunnen opbrengen voor je kind.
3. Het gevoel dat je als vader of moeder compleet gefaald hebt.

De leeftijd van je kind maakt niet uit: het kan voor­komen met een twee maanden oude huilbaby tot een inwonende zoon van dertig.

Volgens onderzoek (aan de Frans­talige universiteit UCL in België) lijdt liefst drie tot twaalf procent van de ouders –nader onderzoek moet de criteria nog verfijnen– aan die zogenaamde ‘parentale burn-out’.
Een typisch fenomeen van de 21ste eeuw! De druk om de allerbeste ­ouder te zijn is sterk toegenomen. Daarbij valt te denken aan televisieprogramma’s als The Supernanny. Jo Frost verdient er bakken geld aan en reist de hele wereld af om haar pedagogische deskundigheid in te zetten bij kinderen die hun gezinnen terroriseren. Opvoeding is een hot topic, dus stellen ouders zich daar veel meer vragen bij en hebben zij hogere verwachtingen.

*

• Perfecte kind

Ouders willen veel tijd doorbrengen met hun kroost, het perfecte kind opvoeden, een warm nest creëren én tegelijkertijd duidelijke grenzen stellen. Ze hebben een heel precies idee van wat het betekent om de ideale ­ouder te zijn. Maar als ze er niet in slagen om dat ideaal te bereiken –door een gebrek aan tijd of omdat ze botsen op de beperkingen van hun kind of portemonnee– voelen ze zich compleet mislukt. Het opvoedkundige gras van de buren, vriendinnen, klasgenootjes van hun kinderen is immers groener. In De Luizenmoeder was dit ook een van de rode draden door alle afleveringen. Verpakt in hylarische scenes ontpopt moeder Ursula zich als een doorgeslagen moeder die er alles aan doet om haar dochter (Isa) toch vooral te laten shinen. Te zien is hoe zij onder toenemende stress haar dochter pusht en zichzelf in alle bochten murmt voor het allerbeste resultaat.

De gevolgen van de burn-out kunnen dramatisch zijn. De aan­doening kan evolueren naar een depressie of nog erger: tot verwaarlozing van de eigen kinderen. Vooral hoogopgeleide- en deeltijds werkende vrouwen zijn vatbaar voor het fenomeen burn-out. Een beïnvloedende factor is daarbij de hormoonhuishouding van de vrouw. Ook speelt het een rol als je een bijzonder ‘lastig’ kind hebt. En dan wordt met ‘lastig’ niet eens het kind bedoeld, maar het kind waarbij het voor de ouders van dit kind steeds moeilijker wordt om aan de zelfgestelde eisen van perfectie te kunnen voldoen. Het kind dat al de nieuwste iPhone heeft, met de duurste merkkleding in de zandbak van de basisschool speelt, met horden vriendinnetjes of vriendjes de verjaardag viert met een geheel verzorgde reis en overnachting in Disneyland Parijs. En daarom is het goed om vooral bij de ouders zelf kijken.

Ouders die emotioneel instabiel zijn of te veel straffen, zijn een risicogroep. Ursula, in De Luizenmoeder, is daarvan een prachtig, maar ook heel triest, voorbeeld.
Er is aandacht nodig voor welke factoren bij (een bepaalde) ouder het meeste van invloed zijn en deze dienen heel gericht therapeutisch te worden behandeld. Daarmee kan in een relatief korte tijd al veel worden bereikt bij een burn-out.

*

• Laat je tijdig helpen

Het is van belang om alert te blijven en om de oorzaak van een burn-out niet te redu­ceren tot één aspect van ons leven. Veeleer gaat het om een combinatie van verschillende fac­toren, zoals uit het werk, de relatie, de rol als ouder, het aantal kinderen, de sociale omgeving, het dorp of de stad waar men woont, en ga zo nog maar even door.

*

Als je als ouder voelt dat de stress toeneemt, laat je op tijd helpen. Leg de lat voor jezelf en je kinderen niet per se lager, maar leg minder latten tegelijkertijd. En als je kind niet helemaal voldoet aan je verwachtingen, durf je daar dan ook bij neer te leggen. Het zijn de eerste stappen om te voorkomen dat er een burn-out ontstaat, maar wel heel belangrijke in een proces van ‘lastenverlichting’.

*

Copyright©️oncies 2018

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Niks ziek, ze zijn gewoon overbelast.

De scholen zijn alweer ruim een maand geleden begonnen. En dagelijks komen er kinderen over de vloer voor pianoles. Voor ons huis fietsen horden kinderen naar ‘de hockey, de voetbal, de tennis’ of een andere sportactiviteit. Anderen worden door hun ouders gebracht om daarna snel door te kunnen naar een ‘club’ waar de kinderen zich ‘creatief’ kunnen ontwikkelen. Dag in dag uit, met hooguit een rustdag op de zondag. En ga zo maar door. In 2014 schreef ik al onderstaand blog:

*

“Wij zien het wekelijks in onze praktijk. Kinderen en jongvolwassenen die klagen over chronische vermoeidheid en chronische lichamelijke klachten.
Kinderen worden tegenwoordig, in toenemende mate, blootgesteld aan steeds meer druk. Strakke schema’s maken de dienst uit, vaders en moeders racen van de ene naar de andere verplichting van hun kinderen, om er vooral voor te zorgen dat ze nergens te laat voor zijn.
Het begon een jaar of twintig geleden, had een kortstondige dip tijdens de financiële crisis, en is weer helemaal terug.
Het leven van een kind anno 2019 wordt beheerst door prikkels; het put hen uit.”

*

(Bron: J/M)

“Meer dan 10 procent van de Nederlandse kinderen is langer dan twee maanden per jaar uitgeput. Deskundigen zien een verband met de overvloed aan prikkels om hen heen, zo bleek op het congres ‘Kind onder druk’ [januari 2004, red]. Maar we leven nu eenmaal in een wereld vol tv, computers en mobiele telefoons. Anno 2018 is hun leven alleen maar meer bloot komen te staan aan externe prikkels en intrinsieke motivatie. Doe je niet mee, dan hoor je er niet meer bij
Dus hoe kun je ze daartegen beschermen?
En welke kinderen zijn extra gevoelig voor al deze prikkels?

De praktijkervaring
Hoogleraar kindergeneeskunde Wietse Kuis ziet ze wekelijks op zijn spreekuur in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht. Gezonde kinderen die zo moe zijn dat ze niet meer naar school kunnen en onverklaarbare pijnen hebben. De pijnen zijn soms zo erg dat ouders en artsen kanker of kinderreuma vermoeden. Maar de kinderen die bij Kuis komen, zijn allemaal uitgebreid onderzocht en hebben geen van deze ziektes en ook geen Pfeiffer. Ze zijn om andere redenen uitgeput.

Kuis: ‘De grootste groep van mijn vermoeide patiënten heeft een enorm druk leven. Veel kinderen vinden het moeilijk om keuzes te maken en doen daarom maar alles naast elkaar. Het onderzoek naar het eventuele verband tussen deze drukke leefstijl en vermoeidheid loopt nog, maar als ik alleen naar mijn praktijkervaringen kijk, zie ik in die leefstijl wel degelijk een oorzaak van langdurige vermoeidheid bij kinderen. Natuurlijk zijn er kinderen die een druk leven prima aankunnen, maar er is zeker ook een groep die dat niet kan. En juist in een wereld die steeds drukker wordt en qua informatieverwerking meer van ons vraagt, dreigt een steeds grotere groep kinderen de boot te missen.’

Ouders zijn zich vaak niet bewust van de vermoeidheid die hun kinderen parten spelen. Ze zien en horen wel de signalen, maar leggen niet preventief het verband tussen de leer- en weersomstandigheden.
Woont een kind in een omgeving waarin een cultuur heerst welke -onbewust- een beroep op kinderen doet, dan is de druk om aan allerlei actviteiten deel te nemen nog groter.

Kuis doet al jaren onderzoek naar het Chronisch Vermoeidheids Syndroom bij kinderen. Om de klachten van chronisch vermoeide patiëntjes te onderzoeken, vergeleek hij ze met een gezonde controlegroep van driehonderdvijftig kinderen. Toen bleek dat 10 procent van de gezonde kinderen tussen 12 en 16 jaar langer dan twee maanden ernstig vermoeid is. Dit gold ook voor 5 procent van de kinderen onder de 12. De kinderen waren niet lichamelijk ziek, maar lagen soms maanden op de bank omdat ze zo moe waren.

Drukke wereld
Deskundigen zien verschillende oorzaken voor het feit dat steeds meer kinderen moe en overprikkeld raken. Eén factor is de buitenwereld, die steeds drukker is geworden en steeds meer informatie op ons afvuurt. Kinderen staan aan veel meer invloeden bloot dan tien jaar geleden, terwijl hersenen er eeuwen over doen om zich aan te passen. Niet alle hersenen kunnen die veelheid aan prikkels aan. En niet alleen de kwantiteit van de informatie is veranderd en groter geworden, ook de kwaliteit is veranderd. Vroeger moest je over een behoorlijke woordenschat beschikken om informatie te krijgen over volwassen onderwerpen. Met de komst van internet heeft ieder kind dat met een muis kan klikken toegang tot informatie die het vaak nog niet kan plaatsen. Natuurlijk geldt dit ook voor volwassenen, maar die zijn meestal beter opgewassen tegen de informatiestroom van de moderne maatschappij.

Vooral sociaal vaardige, geïnteresseerde en slimme kinderen kunnen last hebben van alle prikkels die ze moeten verwerken, zo blijkt. Zij kunnen zich moeilijk afsluiten en zuigen het liefst de hele wereld in zich op. Ze vinden het vaak fijn om andere mensen van dienst te zijn en kunnen moeilijk nee zeggen. Ook tegen de leuke dingen in het leven zeggen ze meestal geen nee. Vaak zijn het kinderen die, net als in de Sire-campagne, op twee sporten zitten, muziek maken, aan schooltoneel doen en een druk sociaal leven hebben. Ze dóen het niet alleen, ze willen er ook nog goed in zijn. Waarschijnlijk omdat ze zo duidelijk aanvoelen wat er van ze verwacht wordt en ook omdat ze voor zichzelf de lat hoog leggen. Het zijn vaak kinderen die op school alleen maar tevreden zijn met een 9 of een 10 en willen dat iedereen ze lief en aardig vindt.

Dat gaat vaak jaren goed, tot ze bijvoorbeeld griep krijgen en thuis moeten blijven. De griep gaat over maar ze blijven moe en hebben vaak hoofdpijn en buikpijn. De vermoeidheid is zo ernstig, dat ze al hun hobby’s en ook hun school tijdelijk op moeten geven. Als ze, vaak via een huisarts en een kinderarts bij een specialist komen, duurt het meestal even voordat ze zelf inzien dat de vermoeidheid onder meer met hun manier van leven te maken heeft.

Hoogleraar kindergeneeskunde Kuis: ‘Een meisje dat in de brugkas van het vwo zit, maar dat eigenlijk niet aankan, wil niet van mij horen dat ze boven haar niveau werkt. Dat geldt meestal ook voor de ouders. De wensen van ouders kunnen erg drukken op de kinderen. Zo’n meisje hangt vaak veel van haar eigenwaarde op aan het feit dat ze op het vwo zit. Dan is het een hard gelag als ik zeg dat ze misschien naar de havo moet gaan. Aan de andere kant kan het ook fijn zijn voor kinderen als de dokter tegen ze zegt dat ze de dingen anders aan moeten pakken. Zo kwam er bijvoorbeeld eens een jongetje bij mij dat op heel hoog niveau voetbalde. Hij was al tijden ontzettend moe, onder anderen omdat het voetbalniveau gewoon te hoog was voor hem. Op zijn club heeft hij toen gezegd dat hij moest stoppen van de dokter. Dat was een stuk makkelijker dan zelf toegeven dat hij het niet aankon.’

Nu even niet
De meeste kinderen die oververmoeid zijn en onder druk staan, zijn gebaat bij cognitieve gedragstherapie. Vaak begin zo’n therapie met het bijhouden van een dagboek. In het dagboek moeten de kinderen samen met hun ouders bijhouden wat ze allemaal doen en wanneer ze moe worden of pijn krijgen. Door zo’n dagboek zien de kinderen ook eerder het verband tussen hun activiteiten en hun klachten. Ze merken ook dat als ze langere tijd minder doen, hun klachten afnemen. Maar dat moeten ze dus wel volhouden. Bij kinderen die gevoelig zijn voor prikkels en daar vermoeid door raken, helpt het meestal maar tijdelijk als ze bijvoorbeeld gedurende de vakantie goed uitrusten. Als ze na de vakantie weer al hun activiteiten oppakken, raken ze meestal binnen de kortste keren weer oververmoeid. Gewoon omdat hun gestel zoveel indrukken niet aankan.

Gerben Sinnema, hoofd medische psychologie in het Utrechtse Wilhelmina Kinderziekenhuis, leert oververmoeide kinderen hoe ze anders met dingen om kunnen gaan. Sinnema: ‘Kinderen zijn soms bang dat ze een heel ander mens moeten worden van mij, dat ze het leefpatroon van een bejaarde krijgen. Maar ik leer ze vooral om anders over de dingen te gaan denken zodat ze zich ook anders zullen gedragen. Kinderen met een druk leven moeten met minder hobby’s toe kunnen. En de sport of activiteit die ze willen doen, hoeven ze helemaal niet tot in de perfectie te beoefenen. Vooral meisjes hebben nogal eens de neiging om op school pas tevreden te zijn met een 9 of een 10. Maar ook in vriendschappen willen ze het allerbeste. Ze hebben vaak alles voor hun vrienden en familie over en lijden verschrikkelijk onder ruzie. Ze willen het iedereen naar de zin maken waardoor ze hun eigen behoeftes helemaal wegcijferen. Soms leven ze zich zo in, dat ze erg lijden onder de problemen van anderen en daardoor zelfs slaapproblemen krijgen. Ik leer ze dan dat ze, net als in de reclame, ook wel eens ‘nu even niet’ mogen zeggen. Dat het gezond is om van je af te bijten en dat ze niet alle problemen van de wereld op hun schouders kunnen nemen. Voor veel van deze meisjes is het heel eng om dit lieve en sociale gedrag te veranderen. Hun gevoel van eigenwaarde is voornamelijk gebaseerd op het voor anderen klaarstaan en ze zijn vaak bang dat andere mensen hen laten vallen als ze meer aan zichzelf denken.’ Sinnema vertelt dat hij juist hele kleine stapjes met zijn patiënten neemt. ‘Ze krijgen bijvoorbeeld het huiswerk om die week een keer ‘Nee’ te zeggen op een verzoek. Meestal proberen ze dat als eerste bij familieleden en ontdekken dan dat de wereld niet instort als zij een keer zichzelf op de eerste plaats zetten.’

Duim in de mond en niksen
In de reguliere gezondheidszorg wordt pas de laatste jaren onderzoek gedaan naar het verband tussen vermoeide kinderen en een druk leven. In de antroposofie, de leer- en geneeswijze van Rudolf Steiner, is al langer aandacht voor dit probleem. Antroposofisch kinderarts Edmond Schoorel denkt dat kinderen al langer overprikkeld raken, maar dat er nu pas een klimaat is ontstaan waarin we het daar over kunnen hebben. ‘In de antroposofie kijken we altijd uitgebreid naar hoe een kind in elkaar zit. Door middel van gesprekken, massage, muziek en oefeningen vormen we een multidisciplinair beeld van een kind. Ik herken inderdaad het beeld van het lieve, sociale, open en geïnteresseerde kind met een onvermogen om te selecteren waar het zich mee bezig wil houden. Alles komt heel direct binnen bij deze kinderen. Ze willen alles weten en meemaken en trekken zich niet op tijd terug. Een gezonde kleuter gaat, als de dingen hem te veel worden, bijvoorbeeld met de duim in zijn mond in een hoekje zitten. Hij trekt zich dan terug in zijn eigen wereldje en verwerkt zo wat hij heeft meegemaakt. Maar in deze maatschappij waarin er altijd iets gebeurt en er weinig momenten van rust zijn, lukt het sommige kinderen niet om zich af te sluiten. Vaak hebben ze ook problemen met slapen omdat ze bijvoorbeeld niet kunnen stoppen met denken. Deze kinderen worden dus letterlijk ziek van alle informatie die ze binnenkrijgen. In zo’n geval raad ik de ouders aan om het leven van het kind beter te ordenen en het te helpen met het maken van beslissingen. Ook vind ik dat ouders samen met hun kinderen moeten beslissen waarnaar ze kijken op tv. Zelfs in zogenaamd leuke kinderprogramma’s zit veel informatie die allemaal weer verwerkt moet worden en deze kinderen zuigen alle informatie zo in zich op, dat televisiekijken voornamelijk vermoeiend is. Natuurlijk is het een enorme klus om je zo intensief met het leven van je kind bezig te houden. Toch is mijn ervaring dat dat wel mogelijk is en dat het ook echt werkt. Ouders van kinderen die ziek worden, hebben ook weinig keus denk ik. Die zijn meestal blij als ze merken dat deze actieve gezinscultuur kinderen enorm goed doet.’

Tips voor ouders
Planning: de antroposofische kinderarts Edmond Schoorel raadt ouders van oververmoeide kinderen aan een weekplanning te maken. In het plan staat bijvoorbeeld wie wanneer ergens gaat spelen, en daar moet iedereen zich ook aan houden. Voor de rust van deze kinderen is het belangrijk om keuzes te leren maken en niet alles zomaar op zich af te laten komen. Een zelfde soort plan kan, eventueel per dag, ook voor de televisie gemaakt worden.

Nee-zeggen: leer het kind dat het niet op alle verzoeken ja hoeft te zeggen en dat het nog even lief en aardig wordt gevonden als het af en toe voor zichzelf kiest. Vooral voor meisjes kan het vaak geen kwaad dat extra te benadrukken omdat veel van hen graag lief gevonden willen worden.

Grenzen stellen: veel ouders voeden op in een overlegcultuur. Vooral voor jonge kinderen is het vermoeiend om de hele dag mee of zelf te beslissen over wat er gaat gebeuren, ze zijn dan namelijk ook verantwoordelijk voor de genomen beslissing. Voor sommige kinderen werken door de ouders vastgelegde regels daarom heel rustgevend.”

*

Zoals in de inleiding al gezegd. In ons dagelijks leven worden wij, mijn vrouw en ik, steeds weer geconfronteerd met de overvolle agenda’s van volwassenen én kinderen. Maar er is een significant verschil met wat hierboven staat. En dat kan ook niet anders. Het onderzoek dat hierboven centraal staat, gaat over oververmoeide kinderen. Bij ons gaat het over deze overbelaste kinderen (7 dagen per week volgepland met activiteiten als sport, muziekles en sociale verplichtingen) én over overbelaste volwassenen (zie ook mijn blog over Parentale burn-out dat ik a.s. vrijdag publiceer). In de huidige tijd zien wij deze ontwikkeling sterk toenemen. Een deel van die ouders, vaak de moeders, zijn overbelast vanwege de overbelaste agenda’s van hun kinderen. En daar zijn zij zelf vaak debet aan. Tja, en nee zeggen is mogelijk nog moeilijker. Zeker in Heiloo wordt de status van volwassenen (ouders) afgemeten aan de volgeplande agenda’s van hun kinderen. Hoe meer activiteiten een kind kan doen, hoe welvarender het gezin dan waarschijnlijk is. Ik zeg hier bewust waarschijnlijk, omdat er hier ook gezinnen zijn die hieraan meedoen, zonder dat zij beschikken over het daartoe noodzakelijke budget.
Een alarmerende ontwikkeling. Geef de kinderen hun tijd van onbekommerdheid terug. Ouders, zeg eens NEE -ook al willen jullie alles doen voor jullie kinderen om ze een gelukkige jeugd te geven- als jullie kind weer eens op een club wil waar een vriendje of vriendinnetje ook op zit. Het wordt niet alleen een stuk rustiger in uw agenda’s, uw kind leert er ook van. Want waar u niet bij stilstaat: steeds meer kinderen en jongvolwassenen lijden aan een burn-out en het zaadje daarvoor wordt vaak in deze drukke periode van hun leven geplant.

*

Copyright©oncies 2014/2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Wel beweren dat je trouwt, maar achteraf blijkt dat niet voor de wet te zijn geweest. Wat als je dan gaat ‘scheiden’?

Katja Schuurman en Freek van Noortwijk, die in het weekend van 21 juni hun trouwerij vierden met vrienden en familie, zijn niet voor de wet getrouwd. De actrice vertelde aan RTL-Boulevard dat zij zijn getrouwd “….op een manier die wij mooi vinden. Wij hebben gewoon ons huwelijk gevierd op een manier die wij mooi vonden. Niet voor de wet en niet voor de kerk, maar voor waar wij in geloven”, vertelde Schuurman aan RTL-Boulevard. Volgens het management van de actrice en presentatrice is zij met Van Noortwijk getrouwd “….volgens het principe waar zij zelf in geloven: vrienden, familie, liefde en vriendschap”.

Eigenlijk kun je hier heel kort en krachtig over zijn: Katja en Freek zijn niet getrouwd. Hoe ze het ook mogen noemen of voor zich zien, er is op geen enkele manier ook maar enigszins sprake van een huwelijk. Het huwelijk heeft namelijk een weteelijke grondslag en daardoor zijn aan het huwelijk allerlei regelsen voorwaarden verbonden. Er is dis geen sprake van een wettelijk huwelijk en dat terwijl het stel, en dan met name Katja Schuurman, met een hoop poeha het huwelijk had aangekondigd in de diverse media en op de dag zelf volop aandacht vroeg in die zelfde media. Niet dat het voor mij iets uitmaakt, maar er is toch wel een verschil met mensen die echt trouwen, met alle consequenties van dien, en mensen die voor de show trouwen. Zeker nu sinds 2018 de nieuwe wet op het huwelijksvermogenrecht van toepassing is. Het huwelijk tussen mevrouw schuurman en meneer Van Noortwijk is daarmee vergelijkbaar met elk huwelijk in een soapserie of romantische film.

Nu kan het voorkomen dat u denkt dat u Wel voor de wet bent getrouwd. Niet omdat u voor dezelfde constructie hebt gekozen als mevrouw Schuurman en meneer Van Noortwijk, maar doordat u in het buitenland bent getrouwd in een land waarvan de Nederlandse staat het daar gesloten huwelijk niet erkend. Zo’n land is bijvoorbeeld Costa Rica.

Een paar jaar geleden werd ik gevraagd om een echtscheiding te regelen, althans om voor hen de scheidingsmediation te doen. Gaandeweg de gesprekken bleek dat het stel in Costa Rica was getrouwd en dat zij dit huwelijk nooit hadden gelegaliseerd in Nederland. Toen ik ging uitzoeken hoe dit zat, voor de Nederlandse staat, werd mij duidelijk dat de echtpaar alleen een geldig huwelijk had in Costa Rica zelf en nergens daarbuiten. Aangezien het stel niet meer van plan was ooit nog een keer af te reizen naar Costa Rica en het huwelijk voor de Nederlandse wet niet bestond, kon de scheiding achterwege blijven en hoefde er alleen nog een en ander op financieel gebied en voor de kinderen te worden geregeld. En daarmee was de scheiding een feit. Geheel in overeenstemming met de Nederlandse wet en in overleg met de autoriteiten, want dat heb ik nog wel gecheckt.

Een andere casus deed zich onlangs voor. Ik werd gevraagd om, op aandringen van een hulporganisatie, bij een echtpaar een relatietherapietraject te komen doen. Tijdens het kennismakingsgesprek vertelde de vrouw dat zij en haar partner een paar jaar geleden waren gescheiden na een huwelijk van drie jaar. Daarna hadden de vrouw en de man verschillende problemen gehad en het contact tot een minimum teruggebracht. Niet ongewoon na een scheiding. De vrouw in deze casus bleek een vluchtelinge te zijn voor oorlogsgeweld. Zij wa, samen met haar dochter naar Nederland gevlucht, althans….zij had haar man leren kennen en die had haar naar Nederland gehaald. Hierdoor heeft zij nooit de officiële vluchtelingenstatus gekregen en enkele maanden geleden werd haar door de IND te kennen gegeven dat zij, samen met haar dochter, binnen een week het land diende te hebben verlaten. Deze situatie leidde ertoe dat zij en haar ex-man weer waren getrouwd. De man vertelde kort daarna een ander verhaal. Ze waren niet opnieuw getrouwd, maar waren wel een geregistreerd partnerschap aangegaan. De man kon het niet over zijn hart krijgen dat de dochter van zijn ex het land moest verlaten en had deze constructie bedacht om hen tegen uitzetting te beschermen. Na het kennismakingsgesprek werd het traject van de relatietherapie afgeblazen, omdat de vrouw andere plannen voor de toekomst had dan dat de man had en daarin was voor de relatie geen ruimte. Ook in deze casus was er dus geen sprake van een huwelijk, maar hielden de partners de omgeving, en de IND die de vrouw als illegaal in Nederland verblijvend te boek had staan, een onrechtmatige situatie voor.

En zo is dit ook het geval bij mevrouw Schuurman en haar partner, dus niet haar echtgenoot, meneer Van Noortwijk. Het stel houdt de omgeving voor te zijn gehuwd, maar de rehtmatige grondslag daarvoor ontbreekt in feite. Mochten zij op enig moment besluiten om hun relatie te beëindigen, dan is dat een kwestie van koffers pakken en ieder haar/zijn weg gaan. Voor zover bekend is het stel ook geen enkele andere formele verbintenis met elkaar aangegaan. Bij iemand als mevrouw Schuurman mag echter worden aangenomen dat zij, samen met haar partner, een notariële akte heeft laten opstellen over de financiële zaken (en misschien noemen zij die zelfs wel huwelijkse voorwaarden), waarin de financiële afspraken staan in geval zij hun relatie, om wat voor een reden of door welke oorzaak dan ook, beëindigen.

Voor u is het goed om te weten hoe een en ander voor de Nederlandse wet is geregeld. Ik heb hierover meerdere blogs geschreven en die kunt u opzoeken door in het zoekvenster ‘buitenlands huwelijk’ of ‘legaliseren’ in te typen. U komt dan vanzelf bij de meest elementaire informatie over trouwen in het buitenland en hoe (en vooral ook wanneer) u dit dient te legaliseren voor de Nederlandse wet. Niet legaliseren of registreren van uw in het buitenland aangegane huwelijk kan bijvoorbeeld consequenties hebben voor partneralimentatie bij een scheiding. Het is maar dat u het weet.

Copyright©️oncies 2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.

Aandachtspunten voor Financiële afspraken bij een scheiding

In 2015 besteedde ik al eens aandacht aan dit onderwerp. Nu de Belastingdienst heeft opgemerkt dat er nog veel misgaat, heb ik dit blog er maar weer eens bij gepakt en wat aangevuld.

De financiële afhandeling bij het beëindigen van een huwelijkse of een anderssoortige relatie heeft heel wat voeten in aarde. U kunt dat zelf doen, maar u kunt daarbij ook ondersteuning vragen bij deskundigen. Op de markt is er voor ieder wat wils, maar laat u daarbij niet leiden door een goedkoop prijskaartje. Ga na of het tarief realistisch is en controleer wie of u dit aanbod doet.
Toch kunt u al vantevoren over een aantal punten nadenken. 15 daarvan staan in dit blog centraal.

Maak gebruik van de volgende 15 controlepunten om na te gaan of alle financiële afspraken zijn te maken. Laat ze echter vastleggen door een onafhankelijke derde partij (mediator, advocaat of financieel planner).

1) Ga na wat er is vastgelegd
Bij een huwelijk en een geregistreerd partnerschap zijn een heleboel (financiële) zaken wettelijk geregeld als u gaat scheiden of uit elkaar gaat. Kijk – als u samenwoont en uit elkaar gaat – in uw samenlevingscontract welke afspraken u vooraf al hebt gemaakt.

N.B. Sinds 1 januari 2018 is een nieuwe wet op het huwelijksvermogenregime van toepassing, waaronder ook de goederen vallen. Lees mijn blogs hierover.

https://concies.wordpress.com/2018/03/04/per-1-januari-a-s-verandert-er-voor-u-iets-wezenlijks-wanneer-u-gaat-trouwen/

https://concies.wordpress.com/2018/03/08/per-1-januari-a-s-verandert-er-voor-u-iets-wezenlijks-wanneer-u-gaat-trouwen-2/

https://concies.wordpress.com/2018/03/11/per-1-januari-a-s-verandert-er-voor-u-iets-wezenlijks-wanneer-u-gaat-trouwen-3/

https://concies.wordpress.com/2018/03/15/6118/

Lees de brochure hierover van de Rijksoverheid. Hier vindt u de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen.

2) Partneralimentatie
Partneralimentatie is alleen van toepassing bij scheiding na een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Dit regelt u het beste via een mediator of een advocaat én de rechtbank. Samenwonenden betalen geen partneralimentatie als ze uit elkaar gaan.

Lees in de brochure (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/scheiden/documenten-en-publicaties/brochures/2010/12/09/informatieblad-alimentatie.html) van de Rijksoverheid hoe partneralimentatie in zijn werk gaat.

3) Geef uw scheiding door aan uw pensioenuitvoerder
Heeft u partnerpensioen, geef dan uw scheiding door aan het pensioenfonds. Als u getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, dan kunt u het opgebouwde ouderdomspensioen verdelen door een formulier (zie: Rijksoverheid) in te vullen en op te sturen naar uw pensioenuitvoerder. Vraag bij uw pensioenfonds hoe het zit met nabestaandenpensioen.

Let op wat u met elkaar afspreekt met betrekking tot de pensioenverevening; u kunt daar ook van afzien. Vergeet niet deze afspraken tijdig door te geven aan het betreffende pensioenfonds.

Lees de brochure via Pensioenkijker.nl.

4) Gezamenlijke woning? Neem contact op met de hypotheekverstrekker of de verhuurder
Als u samen met uw ex-partner een koophuis hebt, en één van u beiden blijft in het huis wonen, dan moet de ander uit de hoofdelijke aansprakelijkheid worden ontslagen. Dit gebeurt uiteindelijk bij de notaris (bij de overdracht naar de ‘nieuwe eigenaar’) en u dient daarvoor eerst contact op te nemen met uw verstrekker van uw hypothecaire lening.
Als het huis meer of minder waard is geworden, dan deelt u de winst of het verlies. Vergeet niet aandacht te besteden aan de fiscale consequenties en het effect van het zogenaamde vruchtgebruik van de woning wanneer u bijzondere regelingen treft.

Lees op de website van Vereniging Eigen Huis (http://www.eigenhuis.nl/hypotheken-financien/woonlasten/uit-elkaar/) waar u nog meer aan moet denken als u met uw ex-partner een huis hebt.
Woonden u en uw ex-partner in een huurwoning? Kijk dan in het huurcontract wat u moet doen in het geval van een scheiding.

5) Controleer de gevolgen voor uw belastingaangifte en -teruggave
Uit elkaar gaan, kan gevolgen hebben voor het fiscaal partnerschap. Het is dan verstandig om een gezamenlijke voorlopige teruggave aan te vragen of uw voorlopige teruggave te wijzigen naar uw persoonlijke/individuele teruggave via de Belastingdienst.
Betaalt u partneralimentatie, dan kunt u deze aftrekken bij uw aangifte. Ontvangt u partneralimentatie, dan dient u deze bij uw aangifte als inkomen op te geven.

Meer weten over de wijzigingen bij de Belastingdienst wanneer u gaat scheiden? Ga dan ook volgende pagina: http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/campagnes/landingspaginas/prive/scheiden/ met onder andere een interactieve video.

6) Heeft u nog recht op toeslagen?
Als u uit elkaar gaat, kan het zijn dat u recht heeft op toeslagen. Bedenk wel dat u dit zorgvuldig dient te doen. Maakt u hierbij fouten, dan kan u dat duur komen te staan vanwege terugvorderingen en boetes.

Kijk op http://www.nibud.nl/berekenuwrecht/ of dit voor u van toepassing is. Indien u en uw ex-partner samenwoonden en al toeslagen ontvingen, dan moet u het feit dat u uit elkaar bent doorgeven aan de Belastingdienst (bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap geeft de gemeente dit door aan de Belastingdienst). Vergeet u dit, dan kan dit flinke financiële gevolgen voor u hebben.

7) Maak een nieuwe begroting
Als gevolg van uw scheiding verandert uw financiële situatie. Maak een nieuw overzicht van uw inkomsten en uitgaven.

Dit kan met het Persoonlijk Budget Advies (zie: https://service.nibud.nl/pba/index.html#/panel1).

8) Verdeel de toegoeden/schulden op de gezamenlijke rekeningen
Maak een lijst van (gezamenlijke) rekeningen en noteer de saldi van deze rekeningen op de datum dat u gaat scheiden of welke u vaststelt als meetdatum (vaak wijst een deskundige u hier wel op). Bepaal wie welke rekeningen behoudt en welke rekeningen worden opgeheven. Vraag bij uw bank hoe u de rekeningen op uw naam of die van uw ex-partner zet. Controleer meteen welke automatische betalingen en incasso’s u en uw ex-partner hebben. Zet deze stop of pas ze aan als dat kan.

9) Welke verzekeringen hebben jullie samen
Maak een lijst van alle verzekeringen en bepaal per verzekering wat ermee moet gebeuren. Soms is het voldoende om de naam op de verzekering te veranderen. Maar in andere gevallen -vooral bij levensverzekeringen- is het ingewikkelder.

Lees hier (http://www.vanatotzekerheid.nl/life-event/scheiden/gevolgen-voor-de-verzekering/) waar u aan dient te denken en wie u moet informeren.

10) Verdeel bezittingen en schulden
Maak afspraken over het verdelen van de gezamenlijke bezittingen en schulden en leg deze vast. Laat dit doen door een onafhankelijke derde partij (mediator, advocaar).

Tips voor het verdelen van de inboedel vindt u hier: http://www.nibud.nl/omgaan-met-geld/scheiden/inboedel-verdelen.html

11) Leg uw afspraken vast in een echtscheidingsconvenant
De afspraken die u maakt kun u het beste vastleggen in een zogenaamd (echt-)scheidingsconvenant. Maak hiervoor een echtscheidingsplan. Dit kunt u ook gebruiken als u samenwoont. Bij een echtscheiding, en scheiding bij geregistreerd partnerschap, met kinderen beslist de rechter uiteindelijk over de scheiding.

Het ontbinden van een samenlevingscontract kan ook bij een notaris. Zijn er kinderen bij betrokken, dan kan u bij mij terecht voor het ouderschapsplan (zie controlepunt 13).

12) Inkomensregelingen
De tegemoetkomingen voor schoolkosten, heffingskortingen, kindgebonden budget en huurtoeslag gaan naar één ouder. Hetzelfde geldt voor de kinderbijslag. Neem afspraken die u hierover maakt op in het ouderschapsplan (zie controlepunt 13).

13) Ouderschapsplan
Als u samen kinderen hebt, dan bent u in alle scheidingszaken (dus ook bij samenwonen en een samenlevingsovereenkomst) verplicht om een ouderschapsplan op te stellen, waarin u de afspraken opschrijft die u met uw ex-partner overeenkomt in het belang van deze kinderen. Het is raadzaam hier de hulp bij in te roepen van een mediator of advocaat. Het ouderschapsplan kan, wanneer dit niet wordt goedgekeurd door de rechter, tot onnodige vertraging leiden in de scheidingsprocedure. Rechters kijken extra nauwkeurig naar de regelingen in het ouderschapsplan.

U kunt voor het opstellen van het ouderschapsplan ook bij mij terecht. Om de belangen van uw kinderen te kunnen garanderen, houd ik ook altijd een zogenaamd kindgesprek. Hiermee kan ik u helpen bij het maken van de afspraken in het ouderschapsplan en dan met name in het belang van uw kinderen.

14) Co-ouderschap
Als u kiest voor co-ouderschap, dan kiest u voor een bepaalde vorm van een omgangsregeling. Co-ouderschap staat niet beschreven in de Familiewet en -regeling. U bent niet verplicht om co-ouderschap aan te gaan. Co-ouderschap draait om de kinderen en welke belangen zij daarbij hebben. Ook deze omgangsregeling maakt integraal deel uit van het ouderschapsplan.

Enkele praktische tips vindt u hier: http://www.nibud.nl/omgaan-met-geld/scheiden/co-ouderschap.html

 15) Kinderalimentatie
Ook de kinderalimentatie maakt integraal deel uit van het ouderschapsplan. Feitelijk gaat het om de kosten voor de opvoeding en het levensonderhoud van uw kinderen.
Totdat uw kinderen 21 jaar zijn, bent u onderhoudsplichtig en u bent zelfs financieel verantwoordelijk voor hen totdat ze 25 worden. Tot en met hun 18e heeft u te maken met deze kinderalimentatie, daarna heeft u te maken met de onderhoudsplicht. U kunt met uw ex-partner de hoogte van de alimentatie bepalen en daarbij gebruik maken van tabellen. Een onafhankelijke derde partij kan u hierover voorlichten en hierin ondersteunen. De rechter stelt uiteindelijk vast wat het bedrag is. Als u een redelijke en billijke regeling hebt getroffen, zal de rechter deze altijd overnemen.

Lees meer over kinderalimentatie op de website van de Rijksoverheid.

Na deze 15 controlepunten bent u al aardig onderweg. Het is van belang dat u tevens op de hoogte bent van de laatste veranderingen. Als voorbeeld geef ik u de veranderingen die samenhangen met de kinderalimentatie, het 15e controlepunt.

Aanpassingen alimentatie door de per 1 januari 2015 aangepaste kindregelingen.

Vanaf 1 januari 2015 zijn er een aantal veranderingen geweest op het gebied van kindregelingen.
Zo zijn er geen 11 kindregelingen meer, maar slechts 4.

De volgende regelingen zijn bijvoorbeeld verdwenen:

– ‘ouderschapsverlofkorting’,

– ‘aftrek levensonderhoud voor kinderen’,

– ‘alleenstaande ouderkorting’ en

– ‘aanvulling op het minimuminkomen voor alleenstaande ouders’.

Afschaffing van deze kindregelingen hebben consequenties voor kinderalimentatieplichtige ouders.

Door deze veranderingen is er op het gebied van financiën en alimentatie ook het een en ander veranderd. U krijgt dus als alleenstaande (gescheiden) ouder geen ouderkorting meer en ook geen aanvulling op het minimuminkomen. Eigenlijk moet er dus een geheel nieuwe berekening worden gemaakt van bijvoorbeeld de kinderalimentatie, de kosten voor de opvoeding en het levensonderhoud van uw kinderen.
Er zijn twee manieren om de lopende afspraken over de kinderkosten aan te passen:

1) In samenspraak met bijvoorbeeld een deskundige, zoals een mediator, financieel planner of een advocaat kunt u een nieuwe alimentatieberekening laten opstellen;

2) Via de rechter. Dit kan u meer geld gaan kosten dan wanneer u het via een mediator, een financieel planner of een advocaat laat regelen. Een advocaat is daarbij wel weer de duurste optie.

Welke kindregelingen zijn gebleven in 2015?
– U blijft recht houden op kinderopvangtoeslag,
– net als op inkomensafhankelijke combinatiekorting.
Toch zult u er, als alleenstaande ouder, dit jaar waarschijnlijk op achteruit gaan. De hoogte van dit bedrag is nameljk afhankelijk van uw eigen inkomen.

Als u hulp nodig heeft van een mediator of advocaat, dan kunt u onder meer bij mij terecht. Ik werk door bijna het hele land en ben onder meer gespecialiseerd in scheidingen waarin autisme e.d. een rol speelt of waarbij bijzondere ziektes (Huntington, kanker en dementie) van invloed zijn.

Er komt heel wat kijken bij een scheiding. Ik zou zeggen: Ga vooral niet zelf en zonder hulp aan de slag. Goede en deskundige hulp kunt u verwachten van een advocaat of MfN-Registermediator. Zij zijn erkende deskundigen.
Voor u het weet bent u het kind van de rekening.

Copyright©oncies 2015/2019

Concies’ Blogs is een produktie onder redactie van CONCIES mediation | relatiebemiddeling | onderwijsdiensten.

Hulp nodig? Kijk op http://www.concies.nl of ik iets voor u kan betekenen.